vrijdag 14 december 2012

Woning Jozef Schellekens: schilderijen

Als je over Jozef Schellekens hoort vertellen, kun je niet anders dan voelen dat hij een rusteloze man moet geweest zijn, iemand die niet stil kon zitten, die zichzelf weinig rust gunde. In het 'In memoriam Jozef Schellekens' schrijft Jan Veulemans: 'de bouwmeester, de kunstschilder, de hartstochtelijke levensminnaar, heeft het lot ondergaan van diegenen, wier rusteloze creativiteit onbarmhartig hun ziel en lichaam verteert'.

Dat hij enorm creatief was, zie je in zijn huis niet alleen aan zijn plannen en afdrukken van zijn projecten, maar net zo goed aan de vele tekeningen en schilderijen die er aan de muren hangen. In het begin laten die werken zien dat Schellekens de kunst van Albert van Dyck, die andere Turnhoutenaar, erg goed kende, maar hij vindt na een tijdje zijn eigen stijl: hij werkt met duidelijke kleurvlakken en zonder veel versiering en verfraaiing van zijn onderwerp. 'Meisje met rode trui' is daar een goed voorbeeld van.


Meisje met rode trui

Erg geslaagd zijn ook een paar zelfportretten waar dezelfde aanpak uit spreekt. In het eerste beeldt hij zichzelf af, staande voor een bakstenen muur, met rechts op de achtergrond een gebouw dat een kerk zou kunnen zijn, maar ik geloof eerder dat het een fabriek is met een grote, rokende schoorsteen. Hij heeft zichzelf geportretteerd als 'bouwmeester', zou je kunnen zeggen. Hij kijkt de toeschouwer recht in de ogen: zeker niet triomfantelijk van 'zover heb ik het gebracht', eerder vragend, teruggetrokken, timide.


Zelfportret

Op het tweede zelfportret krijg je dezelfde kleuren: jas en achtergrond zijn zonder meer identiek. Ik weet niet hoe groot Schellekens was, maar hier ziet hij zichzelf als een rijzige man: je moet naar zijn ogen opkijken, maar vrolijke vreugde spat niet echt van zijn gezicht. Hij was een man die nogal aan zichzelf twijfelde, zich eerder getormenteerd voelde, en in dat opzicht zijn die zelfportretten waarheidsgetrouw, zou je kunnen zeggen.


Zelfportret

In dat 'In memoriam', dat op de website www.jozef.schellekens.be te vinden is, vind je heel wat commentaar en bespreking van Schellekens' schilderkunst. Jan Veulemans: 'Na de kinderwereld en de portretten ging hij over naar de obsederende aanwezigheid van de vrouw in het bestaan. De aantrekking van het vrouwelijke heeft hem trouwens ... nooit meer verlaten.' En: ' .... in zijn vele vrouwenfiguren gaf hij in feite aan de schoonheid van het leven gestalte.' Getuige daarvan een vrouwelijk naakt.


Vrouwelijk naakt

Ondanks het feit dat zijn intimi en kenners zich erg lovend uitlieten over zijn werk, heeft Schellekens nauwelijks geƫxposeerd: een eerste keer in Antwerpen in 1947, later nog in het 'Paleis voor Schone Kunsten', in Brussel dus, 'waaraan Jozef Muls ... niet weinig lof wijdde.' Een deel van zijn werk werd ook eenmaal in Parijs en in Milaan getoond, nog altijd volgens Jan Veulemans.

Ik wist dat allemaal niet, maar wie in Turnhout wel? Dankzij Turnhout 2012 is een en ander nu toch in een iets wijdere omgeving bekend geraakt. En dat is zeer goed: het is niet omdat Jozef Schellekens aan zichzelf twijfelde en zich onderschatte, dat wij dat moeten doen. Temeer omdat Turnhout zich dit jaar erg nadrukkelijk opengegooid heeft: eigen talenten moeten we dan zeker ook omarmen en koesteren. Zoals we dat met dr. Nand Peeters gelukkig ook gedaan hebben.

Geen opmerkingen: