Maar het gaat natuurlijk in de eerste plaats over Gal, Gerard Alsteens met zijn echte naam. Hoeveel tekeningen er juist hangen, weet ik niet precies: zo'n veertigtal zijn het er, schat ik. Er zijn recente bij, andere van een aantal jaren geleden, maar ook die hebben aan scherpte en kracht van de boodschap niets ingeboet. Zowel het ons vaderland als Europa en de wereld passeren de revue.
Het vaderland
Het zal niet verwonderen dat ene Bart De Wever het mikpunt van zijn bijtende spot is: Gal is, zoals bekend aan de linkerzijde te situeren en loopt niet altijd even hoog op met de machthebbers, om het een beetje voorzichtig uit te drukken.
Om van te smullen is de tekening van de regeringsonderhandelingen na de verkiezingen van 2010: een 'marriage de raison ' tussen N-VA en de PS behoorde toen tot de (theoretische) mogelijkheden. Bartje, toen nog in zijn uitgebreide zelf, leidt zijn echt niet zo prachtige bruid (Di Rupo) naar nergens, zoals iets later zou blijken. Links herken je Laurette Onkelinckx, rechts Siegfried Bracke: de zware protagonisten verenigd. Bart in een zwart pak en een gele leeuw op zijn linkerrevers, Elio met rode rozen, en boven de twee gele spandoeken met Latijnse zinnen of spreuken: 'Nil volentibus arduum', maar ook 'Abomino pauperes'! En de kleuren - zwart, geel, rood - maken de prent zo Belgisch als maar kan. Meesterlijk, toch?
Marriage de raison à la belge
Reuzeleuk en best wel scherp is de tekening 'Bart De Wever (N-VA) in evolutie'. je ziet 's mans gezicht langzaam veranderen tot in het laatste kopje blijkt dat er van De Wever niets meer overschiet: hij is een naakte vrouw geworden die haar linkerhand voor haar gezicht houdt, uit schaamte over haar schamelheid allicht. Op haar hoofd heeft ze een diadeem met de woord 'Belgica': de eerste letter '(B) verschijnt al op het derde kopje, en op het negende staat het er in al zijn glorie, in het Latijn natuurlijk. Gal geeft blijk van een zeer scherpzinnige visie, wat mij betreft de visie van een echte kunstenaar. Hij is dan ook duidelijk meer dan een cartoonist: zijn 'politieke tekeningen' zoals ze genoemd worden, zijn een genre op zichzelf.
Bart De Wever in evolutie
BDW's kopje als 'virgo belgica'
Nog een rake: Gwendolyn Rutten die op en oude koffergrammofoon (maar geen His Master's Voice) haar plaat afdraait. Commentaar overbodig. Wat mij wel opvalt: alle elementen in zijn tekeningen kloppen, het zijn als het ware metaforen die een hele situatie correct vatten.
Gwendolyn Rutten draait haar plaat af
Europa
Europa en de Europese Unie zijn de laatste jaren vaak hot news geweest, en niet bepaald omdat het allemaal zo goed ging. De broeksriem moest zo stevig aangehaald worden en de euro zat zo in de moeilijkheden dat de 'president', onze Herman van Rompuy, er letterlijk in gevangen zat: een weinig benijdenswaardige positie voor de man.
De eurocrisis
Tezelfdertijd konden de leden van de 'opulentia' veilig landen in Luxemburg, terwijl de lasten boven het hoofd hingen van een klein gezinnetje met een bescheiden huisje: de asociale politiek van de EU aangeklaagd.
De sociale politiek van Europa
Ondertussen blijkt Europa, of bepaalde landen ervan, hoe langer hoe meer het beloofde continent voor vluchtelingen uit Syrië, Irak, Afghanistan, Eritrea en Somalië. De opvang van die mensen zet landen uit de unie diametraal tegenover elkaar: Europa blijkt als het erop aankomt niet met een stem te kunnen spreken. Maar daar gaat het in Gals tekening niet over: een in zee geworpen fles heeft bestemming Europa, in de fles lees je de woorden 'SOS' en 'help', maar onder die papieren hulpkreten zie je een bootje vol op elkaar gepakte vluchtelingen die om hulp smeken, maar die niet uit die fles kunnen, want daar zit een stevige kurk op.
De vluchtelingencrisis
Terrorisme
Gal observeert ook en levert zijn commentaar op de wereld: dat wordt duidelijk met een paar tekeningen over het terrorisme dat respect heeft voor niemendal, de levens van andersgezinden, alles wat des Westens is, het culturele erfgoed, uit ook welke tijd en welke gebieden ook. Een symbool van de westerse cultuur, de 'Mona Lisa' is onthoofd - op haar nek zie je de Arabische lettertekens van IS - maar ze legt wel haar armen op de Koran.
De onthoofde 'Mona Lisa'
Een archetypisch gezicht van een fundamentalistische moslim doet een Egyptisch bas-reliëf ontploffen, waarbij gesuggereerd wordt dat Egypte in moslimogen de verrader van de goede zaak is: rechts bovenaan zie je ook de letters 'CNN', de gele M van McDonalds, het woordje 'God' dat de westerse ongelovigen aanduidt, een colaflesje en het logo van Honda.
Moslimfundamentalisme
Kapitalisme - Globalisme
Nog een sterke om het af te leren: een gehandschoende hand die uit een colaflesje komt, houdt een niet zo grote bal vast, die bij nader toekijken de wereldbol, de Aarde blijkt te zijn. Hier wordt de greep van het wereldkapitalisme op onze planeet verbeeldt. Op de vingers herken je allerlei grote merken: Coca-Cola natuurlijk, Nike, MTV, Windows, BMW, Toyota en General Electric. Pregnant beeld, vind ik dat.
De wereld in de greep van ...
Ik heb de grootste bewondering van Gal en zijn werk. De man slaagt er telkens weer in op een manier die men zeer kunstzinnig mag noemen een toestand, een probleem, een maatschappelijke strekking of een exponent daarvan onder de aandacht te brengen, meestal niet op de meest flatterende manier. Zijn tekeningen zijn veel meer dan cartoons: als je ze een beetje zorgvuldig bekijkt, ontdek je er veel meer in dan wat er op het eerste gezicht leek te staan. Gal heeft het talent om van zo'n tekening telkens een synthese van zijn onderwerp te maken: zeer lucide is hij, en wat uitwerking betreft, een kunstenaar noem ik hem. Gelukkig dat we Gal hebben, in Vlaanderen, zeker weten.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten