donderdag 22 juni 2017

Sint-Truiden, begijnhofkerk - meer muurschilderingen

Van de schilderingen uit het begin van de veertiende eeuw is het moeilijk foto's te maken: de apostelen Johannes, Petrus en Paulus (die dus geen apostel was) zitten achter het hoogaltaar, en daar kun je niet makkelijk bij. Ik heb er op het internet wel een gevonden van de 'Heilige Maria Magdalena met Vera Icoon'. Uit 'Muurschilderingen in Limburg': 'Sommige auteurs maken gewag van een vroege voorstelling van de H. Veronica, andere zien er een Maria Magdalena, een H. Agnes, een Byzantijns Madonnatype of een anonieme dragende figuur in.' Er was een bevlogen gids in de kerk, en die had het erover dat het toch om Maria Magdalena zou gaan. De schildering is wel een beetje beschadigd, maar je ziet alleen aan de stijl al dat ze ouder is dan de meeste muurschilderingen in de kerk.



Maria Magdalena met de Vera Icoon

En als je beter toekijkt, ontdek je dat sommige van de schilderingen hoogstwaarschijnlijk door dezelfde kunstenaar gemaakt zijn. Dat is bijvoorbeeld het geval met de 'Annunciatie' en de 'Heilige Elisabeth van Hongarije of Thüringen'; je vindt trouwens ook vlak bij elkaar: nummers 23 en 24 zijn het. Ze hebben dezelfde vloer op de voorgrond, en dezelfde aandacht voor het mooi vallen van hun gewaden. Dat moet wel van dezelfde schilder zijn. Elisabeth draagt een bord met twee vissen, en dat is erg toepasselijk: ondanks haar eerder ongelukkig leven (zij was nochtans de dochter van de koning van Hongarije) stond zij de armen metterdaad bij, en bracht hen voedsel, en ze verzorgde zieken. Zij is de heilige door wie nogal wat ziekenhuizen haar naam dragen. Links onderaan zie je weer twee begijntjes zitten. En wandtapijt uit 1540 dat aan haar leven gewijd is, hangt in de Sint-Katharinakerk in Hoogstraten: ook zeer bezienswaardig.


De Heilige Elisabeth van Hongarije of Thüringen


De Annunciatie

Een tweede Maria Magdalena uit het begin van de zestiende eeuw wordt afgebeeld met een zalfpot in haar handen: zij heeft de voeten van Christus gezalfd, vandaar. Deze schilder heeft bij de plooienval van haar kleed veel dikkere lijnen gebruikt.


De Heilige Maria Magdalena

On getwijfeld dezelfde man is aan het werk geweest bij de 'Marteling van de Heilige Agatha'. Zij wilde niet met een heidense keizer trouwen, want zij was al de bruid van Christus. Ondanks forse vernederingen bleef zij haar geloof trouw, zodat ze tenslotte gemarteld werd: haar borsten zonder veel omhaal gewoon afgeknipt of afgesneden. Maar een man - in wie men Sint Petrus zaag - genas haar. Uiteindelijk stierf ze toch ten gevolge van martelingen. Agatha was van Sicilië, en zij wordt aangeroepen als Catania en de streek er rond weer eens bedreigd worden door uitbarstingen van de Etna.


Marteling van de Heilige Agatha

Als je er de verhaaltjes van de vrouwelijke heiligen uit de eerste eeuwen van het christendom op naleest, zie je dat ze steeds op hetzelfde neerkomen: een mooie jonge maagd wordt door een heidens man als bruid verlangd, zij weigert dat omdat ze christen is, ze wordt dan gefolterd, wordt martelares en tot de eer van het altaar verheven. Celibataire vrouwen zoals begijnen moeten zich daardoor aangesproken hebben gevoeld, in illo tempore. Daar ging met dan toch van uit.

Geen opmerkingen: